De Nederlandse luchtvaartsector zet in op schone en slimme mobiliteit. Daarvoor hebben verschillende consortia onder regie van sectororganisaties LRN en NAG tien projectvoorstellen ingediend bij RVO. Koninklijke NLR heeft daarvoor een essentiële bijdrage geleverd. Gericht op een duurzame luchtvaart wil de sector met deze voorstellen aanspraak maken op het mobiliteitsfonds. Concreet lopen de voorstellen uiteen van het toepassen van nieuwe lichte materialen en de inzet van digitale technieken, tot de ontwikkeling van elektrisch vliegen en de inzet van groenere vliegtuigbrandstoffen.
In de strijd tegen de coronacrisis heeft de overheid 150 miljoen euro beschikbaar gesteld voor innovatieve projecten in de sectoren luchtvaart, maritiem en automotive. Om in aanmerking te kunnen komen voor een deel van dit Mobiliteitsfonds, dienen de projecten onder andere bij te dragen aan verduurzaming van de luchtvaart, te passen in de beoogde transitie naar alternatieve energiedragers en moeten ze het herstel van de economie helpen bevorderen. Daarnaast ligt de voorkeur van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, de subsidieverstrekker, bij projecten die een focus leggen op verduurzaming, digitalisering en smart oplossingen. Tevens stimuleert RVO dat oplossingen ook buiten de eigen sector (cross-sectoraal) kunnen worden toegepast.
Projectvoorstellen
Met het oog op duurzame luchtvaart en slimme mobiliteit hebben vervolgens verschillende consortia, onder regie van sectororganisaties Lucht- en Ruimtevaart Nederland (LRN) en de Netherlands Aerospace Group (NAG), deze zomer tien projectvoorstellen ingediend bij RVO. NLR heeft daarbij de afgelopen maanden verschillende voorstellen uitgewerkt in nauwe samenwerking met partners in de luchtvaartsector en daarbuiten, waaronder ook ten behoeve van de maritieme sector.
Meer concreet is er een projectvoorstel gericht op het ontwikkelen van kennis en innovatie rond de waterstof-brandstofcel, die serieuze kansen biedt voor een effectieve emissiereductie van toekomstige vliegtuigen. Weer een ander voorstel betreft nieuwe vormen van vliegtuigonderhoud (zoals ‘predictive maintenance’ en ‘health monitoring’), die nodig zijn voor de nieuwe materialen en constructieconcepten die gebruikt worden om vliegtuigen, helikopters en andere luchtvaartuigen zo licht, robuust en circulair mogelijk te maken.
De overige projectvoorstellen richten zich onder andere op nieuwe toepassingen van thermoplasten, gebruik van een composieten tank voor de veilige opslag van vloeibaar waterstof in vliegtuigen, het beheersbaar elektrificeren van toestellen, de ontwikkeling van toekomstige duurzame mobiliteitsconcepten, digitale fabricage van lichtgewicht onderdelen en vele andere technieken en innovaties die de luchtvaart duurzamer maken.
Samenwerking
Waar mogelijk worden de innovaties ook uitgewerkt in samenwerking met andere sectoren.
Zo biedt een projectvoorstel voor het verbeteren van de aerodynamica van draagvleugels ook kansen in de maritieme en automotive industrie en een ander projectvoorstel betreft onderzoek naar de toepassingsmogelijkheden van windkracht in de scheepvaart.
“De energie en creativiteit tussen de sectoren is erg inspirerend geweest. Dankzij het Mobiliteitsfonds werd ieder geprikkeld om met meer samenhang te innoveren.”– Aad Veenman, boegbeeld Topsector Logistiek en voorzitter College Lucht- en Ruimtevaart Nederland.
NLR kon bij het voorbereiden en uitwerken van de projectvoorstellen goed profiteren van zijn traditionele rol binnen de luchtvaart. Vanuit die rol heeft NLR de afgelopen maanden sturing en inhoud gegeven aan een groot deel van de ingediende projecten.
“We zijn gepokt en gemazeld in het testen van materialen, het bouwen van prototypes en het beproeven in de praktijk. In die praktijk zijn we vaak een design house voor de industrie.” – Michel Peters, CEO Koninklijke NLR
NLR werkt in deze projecten samen vanuit verschillende consortia met zowel grote bedrijven als MKB’ers en start-ups en bovendien met verschillende spelers buiten de luchtvaartsector om tot resultaten te komen die brede economische en tevens gunstige maatschappelijke effecten hebben.
“De samenwerking op de projecten verliep goed. Ondanks een groot aantal deelnemers en vooral dankzij de grote gezamenlijke paraplu die de kennisinstellingen vormden.” – Michel Peters, CEO Koninklijke NLR
Over het Mobiliteitsfonds
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat heeft een subsidiebudget van €150 miljoen beschikbaar gesteld voor R&D-projecten die bijdragen aan de verduurzaming en digitalisering van de 3 mobiliteitssectoren (Maritiem, Automotive en Luchtvaart). Met deze regeling (het ‘mobiliteitsfonds’) slaat de Nederlandse overheid meerdere vliegen in een klap: aan de ene kant verkleint de regeling de negatieve effecten van de Coronacrisis op organisaties in deze sectoren. Aan de andere kant versnelt de regeling de hoognodige transitie naar verduurzaming van mobiliteit en versterkt het de internationale concurrentiepositie van de luchtvaart, automotive en maritieme industrie.
Een door de overheid aangestelde adviescommissie beoordeelt de voorstellen en brengt in oktober een advies uit. Op basis daarvan beslist de staatssecretaris welke projecten subsidie ontvangen.
