Onlangs heeft de Noorse marine op de Noordzee helikopter-schip landingen getest. Het doel was de operationele limieten vast te stellen waarbinnen NH90 helikopters veilig kunnen landen op twee Noorse schepen op volle zee. De methode die ze daarbij gebruikte, door NLR ontwikkeld samen met de Koninklijke marine, leverde een ruime besparing op van de test-kosten. Hierdoor is de Noorse marine nog beter in staat civiele en militaire operaties waarbij helikopters ingezet worden op kosteneffectieve wijze uit te voeren.
Helikopters die op schepen moeten landen dienen rekening houden met factoren als windsnelheid, windrichting, de bewegingen van het schip en opspattend water. Traditioneel werden de operationele limieten waarbinnen veilig landen mogelijk is, de zogenaamde ‘Ship-Helicopter Operational Limitations’ (SHOLs), uitsluitend vastgesteld door tests op zee. NLR heeft in de jaren ‘80 in opdracht van de Koninklijke marine echter een testmethode ontwikkeld die het aantal test-uren op zee sterk reduceert en daarmee bespaart op testkosten. Daarbij worden scheepsmodellen in de windtunnel van DNW getest, zodat een beeld wordt verkregen van de luchtstroming rond schepen. De tweede fase van de methode bestaat uit zogenaamde ‘shore based trials’, waarbij helikopters aan verschillende windsnelheden op het land worden blootgesteld. De ‘flight-envelope’, de combinatie van gegevens van windtunneltesten en testen op het land, moet vervolgens in de praktijk op zee getest en uiteindelijk gevalideerd worden. Daarbij spelen factoren mee als de snelheid van het schip en de scheepsbewegingen, de ‘spray’ van de golven en de visuele referentie en werkbelasting van de helikopterpiloten.
De tests op de Noorse schepen werden begeleid door het Nederlandse Aeromath en NLR. Er werden in totaal 308 landingen uitgevoerd, gemiddeld iedere vier minuten een landing. Normaal gesproken duren dergelijke tests vier weken en moet er tachtig uur worden gevlogen. Dankzij de NLR-methode, die in de loop der jaren samen met Aeromath is verfijnd, volstond nu de helft van het aantal vlieguren en konden de tests in een week worden uitgevoerd. De reductie van het aantal vlieguren in combinatie met de reductie van het aantal vaaruren van de benodigde schepen leverde de Noren een grote kostenbesparing op.
De NLR-methode draagt bij aan het kosten-effectiever inzetten van helikopters voor civiele en militaire taken van de marine van Noorwegen en Nederland en daarmee aan hun primaire taak zich in te zetten voor veiligheid op en vanuit zee. De methode is meest recent toegepast in opdracht van KAI, de Koreaanse helikopterfabrikant en kan ook worden aangeboden aan zeestrijdkrachten van andere bevriende naties. De SHOL-methode van NLR sluit aan op de strategische ambitie de inzetbaarheid van Defensie van militaire platforms te verhogen.
